This article is also available in Polish.
Sometimes it happens that the contract you have concluded is not fulfilled by the counterparty.. In such situations, it is good to know the rights which allow you to minimise the negative consequences of a business partner's unreliability.. Below we discuss the contracting parties’ rights enshrined in the provisions of Polish law. Of course, in the circumstances of a particular case, possible further rights provided for in the contract should also be taken into account.
Suspension of performance
The quickest and simplest way of protecting your interests may be to suspend performance of an obligation to a counterparty who is in default in performance of their side of the contract. If the contract does not provide otherwise, for most types of contract you can suspend performance of your obligation (delivery of goods, payment, etc.) until the counterparty fulfills its obligations. If there is doubt whether the counterparty would perform its part of the contract, this very simple measure can save you from incurring significant losses.
Lawsuit for performance of a contract
Polish law allows a plaintiff to demand performance in kind of a non-monetary obligation. The judgment in such cases obliges the contractor (defendant) to perform the contract within a certain period of time. If the contractor fails to perform the contract within the deadline, the plaintiff will be entitled to perform the obligation provided for in the contract at the contractor's expense. Award of costs of contract performance is part of the enforcement proceedings, without the need for an additional lawsuit for payment.
In the case of monetary claims, a lawsuit to enforce a contract simply consists of a demand for payment of a certain amount together with interest.
Application to secure performance of contract
Even before a final judgment is given, it is often necessary to ensure actual performance of a contract. The court grants interim measures and in this way secures enforcement of claims of a lawsuit if the creditor can convince the court that contract performance is at risk and a bailiff must, for example, immediately seize property or seize the debtor's bank accounts.
Substitute performance
In a situation where the contractor fails to perform the contract, you can also commission substitute performance by a third party at the expense of the defaulting contractor. As a general rule, in order to commission substitute performance of a contract, the defaulting counterparty must be sued and substitute performance must be approved by the court. Only in the so-called 'emergencies' the law allows substitute performance without a prior court judgment against the defaulting counterparty.
The unreliable counterparty, however, is not immediately charged for substitute performance. Instead, the counterparty is only obliged to reimburse the creditor's expenses. If substitute performance took place in an "emergency", without a court judgment, it is necessary to sue the counterparty for reimbursement of expenses. Where substituted performance was authorised by the court, the majority view is that reimbursement of expenses is effected through enforcement of that court's judgment.
Lawsuit for damages
The very fact of non-performance of a contract by your contractor may be a source of damages. For example, if you do not receive goods on time, you may not be able to fulfil your contract with another party, putting you at risk of having to pay contractual penalties. Also, in a situation where you are the seller, if you do not receive payment, it may disrupt your cashflow and, for instance, result in losses in the form of interest on a loan you have taken. To this extent, you can bring an action against the defaulting contractor for damages. A lawsuit for damages can be combined with a lawsuit for performance of a contract or a lawsuit for substitute performance, but this is not mandatory.
Set-off
If your counterparty's non-performance caused you damage, you can set off your claims for damages against that counterparty’s remuneration. Compensation of damages by set-off would require less organizational effort than sending calls for payment to the breaching counterparty or filing a lawsuit.
Withdrawal from a contract under the Polish Civil Code
You can withdraw from the contract on the basis of the provisions of the law when a counterparty is in default, i.e. when, a counterparty fails to timely perform a contract due to its own fault. If this is the case, it is necessary to grant to the counterparty an additional, final deadline for performance of the contract. This deadline should give the counterparty a realistic chance to perform the contract. After expiry of this additional deadline, a statement of withdrawal can be made, which means that, as a general rule, both parties to the contract should return to each other what they have received to date.
In addition, the law allows for withdrawal from contracts in certain situations without setting an additional deadline, for example:
- When late performance would be of no economic value to another party. The futility of late performance should stem from the nature of the obligation or from the intended purpose of the obligation. In the latter case, an additional requirement is that the defaulting counterparty must be informed in advance of the intended purpose of the obligation.
- When there is no longer any chance of completing specific work on an agreed date.
- When, under a construction contract, the contractor does not receive a requested payment guarantee within the deadline they have set. The deadline must be at least 45 days.
Termination of a contract
When a contract is terminated, there is no obligation to mutually return what the parties have received to date. It is also important to note that certain types of contract cannot be terminated at all, such as a contract for specific work.
If you have encountered problems with performance of a contract by your counterparty or wish to protect yourself against such risks at a stage of drafting a contract, TaylorWessing's experts are available to help.
Czego mogę żądać w przypadku, gdy mój kontrahent nie wykonuje umowy?
Niekiedy zdarza się, że zawarta umowa nie jest realizowana przez kontrahenta. W takich sytuacjach warto znać uprawnienia, które pozwalają na zminimalizowanie negatywnych konsekwencji nierzetelności partnera biznesowego. Poniżej omawiamy uprawnienia przysługujące na podstawie przepisów polskiego prawa – oczywiście w warunkach konkretnej sprawy należy mieć również na uwadze ewentualne dalsze uprawnienia przewidziane w umowie.
wstrzymanie wykonania świadczenia wzajemnego
Najszybszym i najprostszym środkiem ochrony swoich interesów może być wstrzymanie świadczenia wzajemnego na rzecz kontrahenta opóźniającego się z wykonaniem umowy. Jeżeli nic innego nie wynika z umowy, w przypadku większości rodzajów umów można wstrzymać swoje świadczenie (przekazanie towaru, zapłatę itd.) do czasu, kiedy kontrahent zaofiaruje swoje świadczenie. W razie wątpliwości, czy kontrahent wykona swoją część umowy, skorzystanie z tego jakże prostego środka może uchronić stronę przed poniesieniem znacznych strat.
pozew o wykonanie umowy
W świetle polskiego prawa powód ma możliwość zażądać pozwem wykonania w naturze świadczenia niepieniężnego. Jeżeli kontrahent nie wykona umowy w przewidzianym w wyroku terminie, powód będzie uprawniony do wykonania czynności z umowy na koszt kontrahenta. Przyznanie kosztów wykonania umowy odbywa się w ramach czynności egzekucyjnych, bez konieczności wytaczania kolejnego pozwu o zapłatę.
W przypadku roszczeń pieniężnych, pozew o wykonanie umowy będzie polegał po prostu na żądaniu zapłaty określonej kwoty wraz z odsetkami.
wniosek o zabezpieczenie pozwu o wykonanie umowy
Często konieczne dla zapewnienia rzeczywistego wykonania umowy jest dokonanie zabezpieczenia przez sąd, jeszcze przed wydaniem prawomocnego wyroku. Sąd zabezpieczy wykonanie roszczeń pozwu, jeżeli zostanie przekonany przez wierzyciela, że wykonanie umowy jest zagrożone i komornik musi np. natychmiast zająć przedmioty, czy też zająć rachunki bankowe dłużnika.
wykonanie zastępcze
W sytuacji, w której kontrahent nie realizuje zawartej umowy, możemy również zlecić jej zastępcze wykonanie przez podmiot trzeci na koszt nierzetelnego kontrahenta. Co do zasady, aby można było zlecić wykonanie zastępcze umowy, należy pozwać nierzetelnego kontrahenta i uzyskać zgodę sądu na zastępcze wykonanie. Jedynie w tzw. „nagłych wypadkach” przepisy prawa dopuszczają zlecenie wykonania zastępczego, bez wcześniejszego uzyskania wyroku sądu przeciw nierzetelnemu kontrahentowi.
Koszty wykonania zastępczego nie obciążają jednak natychmiast nierzetelnego kontrahenta, jest on jedynie zobowiązany do zwrócenia wydatków wierzyciela. Gdy wykonanie zastępcze nastąpiło w „nagłym wypadku”, bez wyroku sądu, konieczne jest pozwanie kontrahenta o zwrot wydatków. Gdy zgodę na wykonanie zastępcze wydał sąd, to zgodnie z większościowym poglądem, zwrot kosztów następuje w trybie egzekucji tego wyroku sądu.
pozew o odszkodowanie
Już sam fakt niewykonania umowy przez naszego kontrahenta, może być źródłem szkody. Nieotrzymanie na czas towaru może spowodować np., że nie zdołamy zrealizować kontraktu z innym podmiotem, co narazi nas na zapłatę kar umownych. Również w sytuacji, gdy to my jesteśmy sprzedawcą, brak uzyskania zapłaty może zagrozić naszej płynności finansowej i np. spowodować straty w postaci konieczności zapłaty odsetek od zaciągniętej pożyczki. Istnieje możliwość wytoczenia powództwa przeciw nierzetelnemu kontrahentowi o naprawienie tego rodzaju szkód. Pozew o odszkodowanie może być połączony z pozwem o wykonanie umowy lub pozwem o wykonanie zastępcze, jednak nie jest to konieczne.
potrącenie
Jeżeli niewykonywanie umowy przez naszego kontrahenta jest dla nas źródłem szkody, można potrącić roszczenia o odszkodowanie z jego wynagrodzeniem. Naprawienie szkody poprzez potrącenie będzie wymagało mniejszego nakładu organizacyjnego niż wysyłanie wezwań do zapłaty do kontrahenta, czy też wniesienie pozwu.
odstąpienie od umowy na podstawie Kodeksu cywilnego
Możliwość odstąpienia od umowy na podstawie przepisów zachodzi, gdy kontrahent jest w zwłoce, tzn. gdy z własnej winy nie wykonuje umowy. W takiej sytuacji, należy wyznaczyć kontrahentowi dodatkowy, ostateczny termin na wykonanie umowy. Termin ten powinien dawać kontrahentowi rzeczywistą szansę na wykonanie umowy. Po upływie tego dodatkowego terminu, można złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Odstąpienie od umowy sprawia, że co do zasady, obydwie strony kontraktu powinny zwrócić sobie przekazane dotychczas świadczenia.
Ponadto przepisy prawa pozwalają na odstępowanie od umów w niektórych sytuacjach bez wyznaczania dodatkowego terminu, na przykład:
- Gdy spóźnione świadczenie nie miałoby gospodarczego znaczenia dla strony. Nieprzydatność spóźnionego świadczenia powinna wynikać z właściwości zobowiązania lub też z celu do którego spóźnione świadczenie miało zostać wykorzystane. W drugim z wymienionych przypadków, dodatkowym wymogiem jest, aby pozostający w zwłoce kontrahent został odpowiednio wcześniej poinformowany o celu do którego spóźnione świadczenie miało zostać wykorzystane.
- Gdy nie ma już szans na ukończenie dzieła w umówionym terminie.
- Gdy wykonawca umowy o roboty budowlane nie uzyska żądanej gwarancji zapłaty w wyznaczonym przez siebie terminie. Termin musi wynosić co najmniej 45 dni.
wypowiedzenie umowy
Przy wypowiedzeniu umowy nie zachodzi obowiązek wzajemnego zwrotu dotychczasowych świadczeń. Należy mieć również na uwadze, że niektóre typy umów nie mogą być w ogóle wypowiadane, jak np. umowa o dzieło.
Jeżeli napotkali Państwo problemy z wykonaniem umowy przez kontrahenta lub chcą Państwo zabezpieczyć się przed takim ryzykiem na etapie sporządzania umowy, eksperci z kancelarii TaylorWessing pozostają do Państwa dyspozycji.
